ما در میان یک بحران بهداشت جهانی به اسم کرونا قرار گرفتهایم. یک چالش غیرمنتظره، جهان معاصر ما را با روشهای بیسابقهای تحت تأثیر قرار داده است. با وجود آمارهای ناشناخته و در حال نوسانی که اطراف ما شناور هستند، بسیاری مجبور شدند برای چیره شدن بر وضعیت موجود به سراغ چیزی بروند به اسم هنر. در این مقطع از جهان هنرمندان با هنر خود در دوران قرنطینه به پا میخیزند.
با شروع قرنطینههای تحمیل شده در سطح بینالمللی، انتشار مجدد اثر عاشقان (The Lovers) رنه مگریت در رسانههای اجتماعی، توانایی هنر را در بیان احساسات پیچیده و جذب حساسیتهای جهانی پیرامون یک جو متشنج نشان داد. این نقاشی سال 1928، زوجی را نشان میدهد که در حال بوسیدن یکدیگر هستند؛ در حالی که پارچهای سفید سر آنها را پوشانده است؛ بنابراین مانع از اتصال حقیقی آنها میشود. بازنشرهای این تصویر نه تنها احساساتی که بر اثر پوشیدن ماسک ایجاد میشود را یادآوری میکند، بلکه احساس انزوا و دوری ضروری ناشی از پروتکلهای فاصله اجتماعی را نیز برمیانگیزد.
در این بخش ما آثار هنری را که در طی همهگیری جهانی پدید آمدند، بررسی خواهیم کرد. این آثار بار دیگر روشهای متنوع و مبتکرانه هنرمندان در طول تاریخ را نشان میدهند که چگونه از طریق آثار خلاقانه خود، آنالیزهای مربوط به جامعه را ارائه دادند.
هنرمند گمنام خیابانی، معروف به بنکسی، به هنر خیابانی انتقادی و غالبا هجوآمیز شهرت دارد که آثار هنری او را میتوان با نقاشیهای اسپری شده روی ساختمانهای شهر در سراسر جهان مشاهده کرد. آثار روی دیوار او که مضامین اجتماعی دارند، ترکیبی از گرافیتی و هنرهای زیبا محسوب میشوند. بنکسی در حال حاضر یکی از پرفروشترین هنرمندان دوران ماست. همان طور که آثار هنری بنکسی در مارکت هنر به طور چشمگیری ارزشمند شدهاند، بسیاری از اصالت او میپرسند و اینکه آیا او میتواند همین دیدگاه انتقادانه را حفظ کند یا نه.
اثر هنری اخیر او با عنوان Game Changer یک نمایش جسورانه از تعهد او به مسائل اجتماعی و سطح فکر او برای ارتقا و تکریم افراد همیشگی جامعه است.
این نقاشی سیاه و سفید پسر بچهای را نشان میدهد که با یک عروسک بازی میکند: یک پرستار با ماسکی روی دهان. در سبد نزدیک پسر بچه، ابرقهرمانان معروف کنار گذاشته شدهاند که تاکیدی بر انتخاب این پسر، یعنی پرستار، به عنوان الگوی مورد علاقه خودش است. بنکسی این اثر را به عنوان ادای احترامی به کارکنان خدمات بهداشت ملی خلق کرد؛ افرادی که به نمادی از نوع دوستی در طول همهگیری کرونا تبدیل شدند.
آنچه که این اثر را متمایز میکند این است که به بیمارستان عمومی ساوتهمپتون هدیه داده شد و در این بنا به عنوان راهی برای تقویت خودجوش روحیه قرار داده شده است. بنکسی که کاملا از ارزش پولی برند خود آگاه است، برنامه ریزی کرده بود که این نقاشی به حراج گذاشته شود و بنابراین همه سود حاصل از فروش را مستقیما به NHS اهدا کرد.
علاوه بر این، هنر به عنوان ابزاری برای آگاهی و دعوت به اقدامی موثر در طول همهگیری جهانی کرونا عمل کرده است. Juan Delcan یک هنرمند تجسمی و انیماتور است که با اثر خود با نام کبریت بیخطر، بسیار برجسته و وایرال شد. در این کلیپ ویدیویی کوتاه انیمیشنی، یک صف از چوب کبریتها دیده میشوند که یک به یک آتش میگیرند تا اینکه یک چوب کبریت با شمایلی شبیه به انسان تصمیم میگیرد از صف خارج شود؛ بنابراین گسترش آتش متوقف میشود. این یک اثر جسورانه است که تأثیر فاصله اجتماعی را نشان میدهد و مسئولیتهای فردی ما را برای حفظ امنیت دیگران یادآوری میکند.
هنرمند کلاژکار Sammy Slabnick، این حساسیت جهانی را با اثری به نام «در خانه بمانید، در امنیت باشید، عاقل بمانید» تطبیق داد. یک اثر کلاژ با استایل وینتیج که زنی را در خانه نشان میدهد که با مجموعهای از لوازم خانگی احاطه شده است؛ از وسایل آشپزی گرفته تا دستگاههای سرگرمی. عنوان اثر پیام روشنی دارد که از پروتکلهای بهداشتی ضروری پشتیبانی میکند. در حالی که نشان دادن چنین سرگرمیهای متنوعی ثابت میکند که خانههای ما این توانایی را دارند که مراکز تولید و بهرهوری، تفریح یا اکتشافات خلاقانه باشند.
با این حال Slabnick جنبههای انکارناپذیر روانشناختی قرنطینه را نیز مورد بررسی قرار میدهد و به ما یادآوری میکند که در این مدت زمان، سلامت روان خود را نیز در نظر داشته باشیم. سر منفجر شده زن، ناامیدی و هرج و مرج بسیاری را که تجربه میکند، برجسته کرده است. این تصویر به یک احساس همهگیر اقرار میکند که در نهایت لحظهای از همبستگی و اتحاد را ارزانی میدارد.
یک اشاره نامحسوستر به ویروس کووید را در اثر «تلفن» Tschabalala Self میبینیم. این اثر را میتوان به عنوان کاوشی از عادات اجتماعی سازگار شده در زمان قرنطینه بدانیم.
این اثر بعد از به حد رسیدن قوانین مربوط به قرنطینه ایجاد شده و یک سوژه تنها را به شکل نیمرخ روی صندلی نشان میدهد که با تلفن صحبت میکند. پس زمینه خالی و مینیمالیستی اثر موجب تاکید بیشتر بر مضمون آن شده است که ماهیت انزوا را در قرنطینه را برجستهتر میکند؛ وضعیتی که در آن بسیاری از افراد تنها یا با ارتباطات اجتماعی محدود زندگی میکنند.
با این حال این اثر با برجسته کردن اهمیت ارتباطات در دوران قرنطینه، نگاهی خوش بینانه به پاندمی دارد. استایل قدیمی تلفن نمادی جالب برای بازگشت به سبک ارتباطات اجتماعی در گذشته است که شاید تا قبل از اوضاع نابسامان جهانی، کمتر به آن توجه میشد. نشستن و صرف زمانهای طولانی برای صحبت با تلفن موضوعی است که تا قبل از قرنطینهها، اولویت کسی نبود؛ اما اکنون بیش از هر زمان دیگری این کار نوعی اقدام خودمراقبتی محسوب میشود.
گرچه بسیاری از هنرمندان ویروس کووید 19 را به عنوان مرکزیت اثر خود انتخاب نکردند، اما تمام آنها از تاثیرات همهگیری کرونا، چه در سطح شخصی و چه در سطوح بزرگتر در آثار خود الهام گرفتهاند. یکی از این هنرمندان David Brandon Geeting است؛ یک هنرمند مفهومی و عکاس که تصاویر نوستالژیک عجیب و غریبی را خلق کرد که به همان اندازه از نظر اجتماعی هجوآمیز هم بودند.
این هنرمند در همکاری با Lina Sun Park، مجموعه Self-Quarantine Residency را خلق کرد. این پروژه از مجموعه عکسهای بسیار زیبایی تشکیل شده است که از چیدمانهای اغراق شده تا پرترههای غیر واقعی را در بر میگیرد. این دو هنرمند به شکل روزانه در دوران قرنطینه این تصاویر چشمگیر را خلق میکردند. Geeting در رابطه با این پروژه میگوید:
تنها ماندن با دیوارها در آپارتمانم نوعی انرژی خلاقانه، کنجکاوانه و اینکه هرچیزی پتانسیل دارد را در من ایجاد کرد… اینکه زمانی را برای فکر کردن داشتم، زمانی را برای نفس کشیدن داشتم، زمانی را برای آسودگی خاطر داشتم که متفاوت از لحظات تاریکی بود؛ به من تسلی خاطر میداد.
یکی از جنبههای خاص و قابل تأمل در مورد همهگیری کرونا، همزمانی آن با سایر موضوعات معاصر بود. Nichelle Dailey، عکاس مستقر در نیویورک، یکی از هنرمندانی است که این همپوشانیها را برجسته کرد تا توجهها به مبارزه برای عدالت اجتماعی با وجود بحران جهانی بهداشت هم جلب شود.
در اوایل تابستان امسال قتل جورج فلوید توسط پلیس، اعتراضاتی را در سراسر ایالات متحده برانگیخت و Dailey برای مستند کردن آن حضور داشت. عکس او با عنوان «مردم علیه وحشیگری نیویورک» منتشر شد. تصاویری که Dailey از این معترضان به نمایش میگذارد، تقاضای عدالت در برابر رفتار خشونت آمیز مسئولین و بدرفتاری با برخی جوامع را نشان میدهد. تصاویر او که به ویژه به تأثیر نامتناسب کووید 19 بر مردم بومی و آفریقایی آمریکایی در ایالات متحده طعنه میزند، ریشه نابرابریهای اجتماعی و دسترسی نابرابر به سیستمهایی مانند مراقبتهای بهداشتی را نشان میدهد. معترضین حتی در لحظات شدید خشم خود، ماسک زدهاند و حرکاتی از اتحادشان را به نمایش میگذارند.
هر چند وقایعنگاری از معترضان رنگ و بوی ژورنالیستی دارد؛ اما Dailey به شکل بصری به همبستگی جامعه شخصیت میبخشد و احساسات یک لحظه حساس جهانی را به تصویر میکشد. این در حالی است که تصاویر صریح او ما را مجبور میکنند که نقش خود را به عنوان شهروند در یک جهان معاصر در نظر بگیریم.
همان طور که فقط چند نمونه از آثار هنری را در این بخش دیدید، هنرمندان در طول همهگیری جهانی کرونا نقشهای مختلفی را بازی کردهاند و ضمن تأمل در مورد بحران جهانی، همچنان این حرکات را به عنوان منبعی برای تاثیرگذاری ادامه میدهند.
چه آگاهسازی، چه الهام بخشیدن یا تحریک کردن، هنر یک بستر بی حد و مرز است که در نهایت به واسطه توانایی خود به عنوان ابزاری برای درک و تفسیر، ارزشی را خلق میکند؛ چیزی که به ویژه در شرایط بلاتکلیفی جهانی مانند کرونا کاملا ضروری به نظر میرسد.
نوشته شده توسط: ناتاشا انتون برای آرتزین
مطالب دیگر: 10 نکته برای عاشقان جمعآوری آثار هنری